امام صادق علیه السلام نیز فرمودند:

 هر کس سوره شوری را قرائت کند خداوند در روز قیامت به گونه ای او را بر می انگیزد که چهره اش مانند برف سپید و مانند خورشید درخشان است تا اینکه نزد پروردگارش می ایستد. خداوند می فرماید: ای بنده ام! بر قرائت سوره شوری مداومت کردی در حالی که از ثوابش آگاه نبودی! اما اگر ثواب ان را می دانستی دائما قرائت می کردی.

ولی من جزا و پاداش تو را به شکل کامل به تو عطا می کنم. سپس می فرماید: او را به بهشت درآورید و به او قصری از یاقوت سرخ بدهید که خداوند به آن شرافت داده است و به گونه ای است که از درون بیرون آن و از بیرون، درونش دیده می شود و در آن هزار حوریه بهشتی و هزار خدمتکار زن و هزار خدمتکار مرد برای خدمت به او هستند.(3)

آثار و برکات سوره
1) رفع عطش

امام صادق علیه السلام فرمودند: هرکس این سوره را بنویسد و بشوید و از آب آن در سفر بنوشد بعد از آن نیازمند آب نمی شود و دچار عطش نخواهد شد…(4)

2) رفع شک

از حضرت صادق علیه السلام روایت است که: هر کس سوره شوری را بنویسد و بشوید و…این آب را با خاک رس مخلوط کنند و از گل بدست آمده کوزه ای بسازند و پس از آن آب در آن بریزند و کسی که شک زیاد دارد از آن بنوشد به حالت عادی بر می گردد.(5)

3) دیدن خواب خوش

اگر این سوره را نوشته و شب هنگام خواب زیر بالشت نهد خوابهای خوشی ببیند.(4)

بيان آيات

اين سوره پيرامون مسأله وحى سخن مى گويد كه خود نوعى تكلم از ناحيه خداى سبحان بـا انـبـياء و رسل او است. همچنان كه مى بينيم در آغاز مى فرمايد (كذلك يوحى اليك و الى الذيـن مـن قـبلك اللّه…) و در آخر هم مى فرمايد (و ما كان لبشر ان يكلمه اللّه الا وحيا) – تا آخر سوره. و نيز در بين سوره هم چند نوبت سخن از وحى مى آورد، يكجا مى فرمايد: (و كذلك اوحينا اليك قرآنا عربيا)… جايى ديگر مى فرمايد: (شرع لكم من الديـن مـا وصـى بـه نـوحـا…) و نـيـز مـى فـرمـايـد: (اللّه الذى انـزل الكـتـاب بـالحـق و المـيـزان…) و همچنين چند نوبت در سوره سخن از رزق به ميان آورده چون وحى خود رزقى است براى انبياء.

بـنـابـرايـن مسأله وحى موضوعى است كه در اين سوره محور كلام قرار گرفته. و اما مطالب ديگر از قبيل آيات توحيد و صفات مؤمنين و كفار، و سرانجامى كه هر يك از اين دو فريق دارند، و بازگشتشان به خداى سبحان در روز قيامت، از باب (الكلام يجر الكلام حرف، حرف مى آورد) مى باشد، و منظور اولى سوره نيست.ايـن سـوره در مكه نازل شده – مگر چند آيه آن كه استثناء شده است، و آن آيه (و الذين اسـتـجـابـوا لربـهـم ) تـا آخـر سـه آيـه، و يـكـى هـم آيـه (قـل لا اسـالكـم عليه اجرا الا الموده فى القربى ) تا آخر چهار آيه است كه در باره اش – ان شاءاللّه – سخن خواهيم گفت.

حق مطلب درباره حروف مقطعه

اما حق مطلب اين است كه هيچ يك از اين وجوه آدمى را قانع نمى سازد.امـا قـول اول كـه مـا در بـحـث پـيـرامـون مـحـكـم و مـتـشـابـه قـرآن در اوائل جـلد سـوم ايـن كـتـاب گـفـتـيـم كـه يـكـى از اقـوال در مـعـنـاى مـتـشـابـه هـمـيـن قـول اول اسـت، و در آنـجـا گـفـتـيـم محكم بودن و متشابه بودن از صفات آياتى است كه الفـاظـش بـر مـعـنـايـش دلالت دارد چيزى كه هست از آنجايى كه معانى آن الفاظ با عقايد مـسـلمـه سـازش نـدارد،

مـى گـويـيـم ايـن آيـه مـتـشـابـه اسـت )، و بـاز در آنجا گفتيم كه تـاءويـل از قـبـيـل مـعـنـا كـردن لفـظ نـيـسـت، بـلكـه تـاءويـل هـا عـبـارتـنـد از حـقـايـق واقـعـى كه مضامين بيانات قرآنى از آن حقايق سرچشمه گـرفـتـه چـه محكماتش و چه متشابهاتش و بنابراين نه حروف مقطعه قرآن از متشابهات مى تواند باشد و نه معانى آنها از باب تاءويل.و اما ده قول ديگر كه اصلا نمى توان تفسيرش ناميد، بلكه تصويرهايى است كه از حد احتمال تجاوز ننموده، و هيچ دليلى كه بر يكى از آنها دلالت كند در دست نيست.

بـله در بـعـضـى از روايـات كـه بـه رسـول خـدا (صـلّى اللّه عـليـه و آله وسلّم ) و ائمه اهـل بـيـت (عـليـهـم السـلام ) نـسـبـت داده شـده مـؤيـداتـى بـراى قـول چـهـارم و هـفـتـم و هـشـتـم و دهـم ديـده مـى شـود كـه ان شـاءاللّه در بحث روايتى آينده نقل آن و بحث در پيرامونش خواهد آمد.نكته اى كه در اينجا نبايد از آن غافل بود اين است كه اين حروف در چند سوره تكرار شده،

يـعنى در بيست و نه سوره حروف مقطعه آمده كه بعضى با يك حرف افتتاح شده، مانند سـوره (ص ) و (ق ) و (ن ). و بعضى ديگر با دو حرف چون (طه ) و (طس )، و (يـس ) و (حـم ) و بـعـضـى ديـگـر با سه حرف چون (الم ) و (الر) و (طسم ) و بعضى ديگر با چهار حرف چون (المص ) و (المر)

و بعضى با پنج حرف چون سوره (كهيعص ) و (حمعسق ).از سـوى ديـگر اين حروف هم با يكديگر تفاوتى دارند، و آن اين است كه بعضى از آنها تـنها در يك جا آمده، مانند (ن ) و بعضى ديگر در آغاز چند سوره آمده، مانند (الم )، و (الر) و (طس ) و (حم ).نكته اى قابل توجه در سوره هايى كه حروف مقطعه اولشان يكى است

بـا در نـظـر گـرفتن اين دو نكته اگر كمى در سوره هايى كه حروف مقطعه سرآغاز آنها يكى است مانند (الم )، (المر)، (طس ) و (حم ) – دقت كنى، خواهى ديد كه آن سوره ها از نظر مضمون نيز بهم شباهت دارند و سياقشان يكى است، به طورى كه شباهت بين آنها در ساير سوره ها ديده نمى شود.

مـؤ كـد ايـن مـعـنـا شـبـاهتى است كه در آيات اول بيشتر اين سوره ها مشاهده مى شود، مثلا در سوره هاى (حم ) آيه اول آن يا عبارت (تلك آيات الكتاب ) است، يا عبارتى ديگر كه اين معنا را مى رساند، و نظير آن آيه هاى اول سوره هايى است كه با (الر) افتتاح شـده كـه فـرمـوده : (تـلك آيـات الكتاب ) و يا عبارتى در همين معنا و نيز نظير اين در سوره هايى كه با (طس ) شروع مى شود و يا سوره هايى كه با (الم ) آغاز گشته، كـه در بـيـشتر آنها نبودن ريب و شك در كتاب به ميان آمده، و يا عبارتى كه همين معنا را مى رساند.

بـا در نـظـر گـرفـتـن ايـن شـباهتها ممكن است آدمى حدس بزند كه بين اين حروف و مضامين سوره اى كه با اين حروف آغاز شده ارتباط خاصى باشد، مؤيد اين حدس آن است كه مى بينيم سوره اعراف كه با (المص ) آغاز شده، مطالبى را كه در سوره هاى (الم ) و سـوره (صـاد) هـسـت در خـود جـمـع كـرده. و نـيـز مـى بـيـنـيـم سوره رعد كه با حروف (المر) افتتاح شده، مطالب هر دو قسم سوره هاى (الم ) و (المر) را دارد.

حروف مقطعه رموزى هستند بين خدا و پيامبرش

از اينجا استفاده مى شود كه اين حروف رموزى هستند بين خداى تعالى و پيامبرش كه معناى آنـهـا از مـا پنهان است و فهم عادى ما راهى به درك آنها ندارد، مگر به همين مقدار كه حدس بزنيم بين اين حروف و مضامينى كه در سوره هاى هر يك آمده ارتباط خاصى هست.و چـه بـسـا اگـر اهـل تـحـقيق در مشتركات اين حروف دقت كنند،

و مضامين سوره هايى را كه بـعـضـى از اين حروف در ابتداى آنها آمده با يكديگر مقايسه كنند، رموز بيشتر برايشان كشف شود.و اى بـسـا كـه مـعـنـاى آن روايـتـى هـم كـه اهـل سـنـت از عـلى (عـليـه السـلام ) نـقـل كرده اند همين باشد، و آن روايت بطورى كه در مجمع البيان آمده اين است كه آن جناب فـرمـود: (بـراى هـر كتابى نقاط برجسته و چكيده اى است، و چكيده قرآن حروف الفباء است ).